STADION X – MIEJSCE, KTÓREGO NIE BYŁO – READER



redakcja
Joanna Warsza
autorzy tekstów Claire Bishop, Sebastian Cichocki, Benjamin Cope, Halina Galera, Ewa Majewska, Pascal Nicolas-Le Strat, Warren Niesłuchowski, Marek Ostrowski, Grzegorz Piątek, Cezary Polak, Anda Rottenberg, Roland Schöny, Pit Schultz, Tomasz Stawiszyński, Barbara Sudnik-Wójcikowska, Stach Szabłowski, Ngô Văn Tưởng

Zdjęcia: Mikołaj Długosz, Christophe Gaillard, Jerzy Kosiński/NCS, Damazy Kwiatkowski/PAP, Marta Pruska, Marta Orlik, Marek Ostrowski, Tomasz Pasternak, Albert Zawada/Gazeta


Połączenie socjalistycznego mauzoleum, azteckiej świątyni i systemu bunkrów z siecią ogródków, drzewek owocowych i niezliczonych straganów – oto jeden z możliwych obrazów zrujnowanego Stadionu Dziesięciolecia i otaczającego go bazaru Jarmarku Europa. Stadion wybudowano w 1955 roku z gruzów miasta po II Wojnie Światowej. Przez czterdzieści lat miał służyć dobremu imieniu komunizmu. W połowie lat osiemdziesiątych obiekt przestał ostatecznie pełnić funkcje sportowe. Popadł w ruinę. Na początku lat dziewięćdziesiątych „ożywili” go międzynarodowi kupcy, pionierzy kapitalizmu, którzy ustawili na koronie Stadionu łóżka polowe z towarem. Po dwudziestu latach fantomowej obecności w środku miasta to miejsce znika z mapy Warszawy. Panowały tam inne prawa, inny klimat, inna strefa czasowa, waluta i język: sklepy otwierane były o trzeciej w nocy, a zamykane w południe, tłum mówił azjatyckimi językami, boisko porastała dzika roślinność, a trybuny przetrząsali archeolodzy w poszukiwaniu śladów średniowiecznej Warszawy.

Książka Stadion X: miejsce, którego nie było jest w założeniu readerem – a więc wyborem tekstów, które tworzą wielowątkowy obraz tego „miasta w mieście” – ostatnich lat funkcjonowania Stadionu Dziesięciolecia i otaczającego go bazaru. Obszar przedstawiony jest m.in. z perspektywy historii Land-Artu, jako widowiskowa ruina, dziki las, królestwo tymczasowości i tanich zakupów, obóz pracy archeologów i botaników, miasteczko wietnamskie, zjawisko akustyczne, perła architektury czy źródło legend miejskich. Reader dokumentuje także projekty performatywne Podróż do Azji – spacer akustyczny po Stadionie X-lecia oraz Finisaż Stadionu X-lecia stwarzając im kontekst teoretyczny.

Reader adresowany jest do użytkowników miasta, dla których Stadion Dziesięciolecia stanie się z czasem odległą planetą, a książka ta, dzięki pasjonującym i głębokim esejom zaproszonych autorów oraz dokumentacji fotograficznej, zyska być może status nierealnej opowieści o miejscu, którego przecież nigdy nie było.

Wydawcy:

Fundacja Bęc Zmiana
ul. Mokotowska 65/7, 00-533 Warszawa
+48 22 827 64 62 www.funbec.eu

Korporacja Ha!art
pl. Szczepański 3a, 31-011 Kraków
+48 12 422 81 98 www.ha.art.pl

Redakcja Joanna Warsza
Projekt graficzny René Wawrzkiewicz
Zdjęcie na okładce Mikołaj Długosz

208 stron, twarda oprawa
książka dwujęzyczna

Papier Arctic Volume Ivory 130 gr
Czcionka NaomiSans oraz Swiss911

ISBN 978-83-61407-84-3
ISBN 978-83-925107-2-7

cena 49 zł

Książka ukazała się dzięki wsparciu Miasta st. Warszawy oraz Narodowego Centrum Sportu



www.ha.art.pl
www.funbec.eu

Książka dostępna na terenie księgarni w całym kraju od połowy grudnia 2008